PGS.TS Đỗ Võ Anh Khoa
Trường Đại học Lâm Nghiệp
Bối cảnh
- Dịch bệnh ASF hoành hành, diễn ra trên diện rộng, thiệt hại lớn cho nhiều người chăn nuôi;
- Vaccine ASF đã được phép lưu hành và xuất khẩu nhưng mức độ tin dùng chưa cao, làm cho người chăn nuôi có phần dè dặt và sử dụng hạn chế; nhiều trại xét nghiệm có sự lưu hành của biến thể lạ; việc kiểm soát ASF trong tương lai có thể phức tạp và khó khăn hơn;
- Giá heo hơi tụt giảm kéo dài, nhiều người chăn nuôi giảm đàn, treo chuồng;
- Nhập khẩu heo hơi, thịt heo tiểu ngạch có xu hướng tăng, khó kiểm soát về số lượng lẫn chất lượng;
- Xuất khẩu tiểu ngạch sang các nước láng giềng đình trệ do nguồn cung ở các nước láng giềng khá dồi dào, giá thành heo hơi và giá thành sản xuất tại nước sở tại thấp hơn Việt Nam. Có nước dự định kế hoạch lập kho dự trữ thực phẩm quốc gia;
- Lượng thịt heo tiêu thụ ở nhiều chợ giảm đến 50-60% (thất nghiệp và thu nhập giảm có thể kéo dài, xu hướng tiết kiệm sau đại dịch Covid,…);
- Nhiều trại khu vực miền Đông và Tây Nam Bộ phải đóng cửa do không đạt điều kiện chăn nuôi, đặc biệt là vấn đề môi trường;
- Tổng đàn heo có giảm nhưng không đáng kể do người chăn nuôi biết đã biết thích ứng với ASF, đàn nái được tái cấu trúc 2 năm qua (nhập, chọn lọc) khá dồi dào và liên tục, nhiều dự án trại mới với quy mô lớn được lập nên và đi vào hoạt động.
Dự báo
- Từ nay đến Tết và ít nhất đến quý II/2024, lượng thịt heo trong nước đủ cung nội địa, không phải nhập khẩu. Giá heo hơi cũng khó đột biến;
- Việt Nam có đa dạng nguồn thực phẩm có giá trị dinh dưỡng tốt. Người tiêu dùng nội địa có nhiều phương án chọn lựa thực phẩm so với các quốc gia khác, đặc biệt là thịt gia cầm, tôm, cá,… cũng có khuynh hướng rẻ do tỷ trọng xuất khẩu giảm, nguồn cung dồi dào do khả năng tái đàn nhanh hơn heo (đặc tính sinh học, nhiều bộ giống/dòng, điều kiện nuôi đơn giản với nhiều qui mô/mô hình khác nhau,…);
- Việc sử dụng nguồn thực phẩm nhập khẩu rẻ tiền, kém chất lượng đang là xu hướng chung cho người nghèo, có thể gây ngộ độc bất kỳ lúc nào cho người sử dụng. Về lâu dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức lao động và sinh ra các bệnh lạ/hiểm nghèo, điều quan ngại nhất vẫn là các bệnh có liên quan đến yếu tố di truyền;
- Tình hình dịch bệnh ASF tiếp tục diễn biến phức tạp. Người chăn nuôi cần thận trọng. Không nên thả heo đầy chuồng/hệ thống, dành nhiều chuồng/trại để có thể giãn đàn, cách ly và xử lý/tiêu hủy nhanh những cá thể nhiễm bệnh đầu tiên và những cá thể liên đới – có nguy cơ/nghi ngờ nhiễm bệnh cao.
Thịt heo ở nhiều chợ ế ẩm. Lượng bán giảm 50-60% so với trước đây. Các ngày lễ cũng không có đột biến nhiều. Thịt heo hơi rẻ nhưng thịt tại chợ không hề rẻ như mong đợi do phải đội chi phí trong và “ngoài” qui định