Tóm tắt
Sử dụng các loại thuốc sát trùng trong quá trình chăn nuôi gia cầm luôn là phương pháp an toàn sinh học cần thiết và được sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên, đa số các loại thuốc sát trùng thông thường hiện nay không có khả năng tiêu diệt noãn nang cầu trùng. Xử lý noãn nang cầu trùng với 5 loại thuốc sát trùng Virkon 1%, Javen 5%, Omnicide 0,8%, Andekol 0,5% and Iod 1% trong vòng 4 giờ, sau 7 ngày tỷ lệ noãn nang hình thành bào tử rất cao, trong khoảng 60% đến 90%. Noãn nang được ngâm hoàn toàn trong thuốc sát trùng Virkon, Omnicide và Andekol trong 7 ngày vẫn có tỷ lệ hình thành bào tử cao, lần luợt là 64, 55 và 49%. Javen và Iod cho thấy khả năng ức chế noãn nang tốt, khi tỷ lệ hình thành bào tử sau 7 ngày đều dưới 20%.
Đặt vấn đề
Khi nhắc tới ngành chăn nuôi gia cầm, không thể không nhắc tới bệnh do đơn bào Eimeria spp. gây ra. Bệnh nguy hiểm không chỉ vì mức độ phổ biến ở các trại chăn nuôi, mà còn do thiệt hại bệnh gây ra không dễ dàng nhận thấy, tuy không gây chết nhanh chóng nhưng làm giảm đáng kể khối lượng gia cầm, dẫn tới giảm năng suất, gây thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi. Hơn nữa, gà nhiễm bệnh có khả năng thải noãn nang trực tiếp ra ngoài môi trường và phát triển đến giai đoạn có khả năng gây nhiễm, vì vậy công tác vệ sinh chăn nuôi và khử trùng sẽ đem lại hiệu quả to lớn trong việc phòng ngừa bệnh. Để tiêu diệt noãn nang, quá trình xử lý nhiệt yêu cầu nhiệt độ 70-80ºC, khiến điều này không thể thực hiện được với quy mô sản xuất lớn, hay không phù hợp với khả năng của nhiều trại chăn nuôi (Chroustová và ctv, 1987).
Các loại thuốc sát trùng hiện nay sử dụng với mục đích là để tiêu diệt các loại mầm bệnh nói chung như vi khuẩn, virus và nấm. Tuy nhiên, tác động của những loại thuốc này lên noãn nang cầu trùng vẫn còn chưa được đánh giá một cách chính xác. Do đặc điểm của noãn nang có lớp vỏ dày, kết cấu bền vững bao bên ngoài nên có khả năng đề kháng với nhiều loại thuốc sát trùng, hạn chế sự xâm nhập của thuốc vào trong noãn nang. Thí nghiệm này được tiến hành để đánh giá tác động tới noãn nang cầu trùng của một số loại thuốc sát trùng thông thường được sử dụng phổ biến trong chăn nuôi hiện nay, nhằm tìm ra loại thuốc phù hợp để giảm thiểu mầm bệnh ngoài môi trường, cải thiện hiệu quả phòng chống bệnh cầu trùng.
KẾT LUẬN
Xử lý noãn nang cầu trùng với 3 loại thuốc sát trùng Virkon 1%, Omnicide 0.8%, Andekol 0.5% trong vòng 4 giờ hoặc sau 7 ngày, tỷ lệ noãn nang hình thành bào tử rất cao. Trong khi đó, Javen và Iod cho thấy khả năng ức chếnoãn nang tốt, khi tỷ lệ hình thành bào tử sau 7 ngày đều <20%. Việc tăng số lần khử trùng và sử dụng kết hợp Javen, Iod với các hợp chất khác sẽ là những phương hướng nghiên cứu tiếp theo để tăng cường khả năng ngăn ngừa sự phát triển của noãn nang cầu trùng.
Nhóm tác giả: Bùi Khánh Linh1*, Trần Thị Chi1, Công Hà My1, Vũ Hoài Nam1, Nguyễn Thị Tình1, Bùi Thị
Huyền Thương1, Phạm Thu Hương1 và Lê Thị Lan Anh1
1 Học viện Nông nghiệp Việt Nam
*Tác giả liên hệ: TS. Bùi Khánh Linh. Khoa Thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Tel: 0888945599. Email: bklinh5@gmail.com
Nguồn: Tạp chí KHKT Chăn nuôi số tháng 9.2020 (http://hoichannuoi.vn/tap-chi-khkt-chan-nuoi-so-thang-92020.html).
Để đăng bài, đặt mua và quảng cáo trên Tạp chí KHKT Chăn nuôi, kính mời quý độc giả liên hệ như sau:
Địa chỉ: Tầng 4, Tòa nhà 73, Hoàng Cầu, Ô Chợ Dừa, Đống Đa, Hà Nội.
Điện thoại: 024.36290621
Fax: 024.38691511
E - mail: tapchichannuoi@hoichannuoi.vn
Website: www.hoichannuoi.vn
Tài khoản: Tên tài khoản: Hội Chăn nuôi Việt Nam; Số tài khoản: 1300 311 0000 40, tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Chi nhánh Thăng Long - Số 4, Phạm Ngọc Thạch, Hà Nội.