Sức ép thương mại do Washington tạo ra không chỉ gói gọn vào các đối tượng chính như Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU), các nền kinh tế nhỏ bé hơn nhưng phụ thuộc lớn vào thị trường tiêu thụ của Mỹ cũng dần trở thành mục tiêu.
Hàng loạt quốc gia kém phát triển hơn từ lâu đã được hưởng chương trình ưu đãi thuế suất cho hàng nghìn sản phẩm xuất khẩu vào Mỹ. Nhưng sau khi Tổng thống Trump tiếp quản Nhà Trắng, Washington đã xem xét lại chính sách này. Ưu đãi thuế quan có thể sẽ sớm chấm dứt với nhiều quốc gia.
Thái Lan, Indonesia và Ấn Độ cũng bị cảnh báo có thể sẽ bị tước một số ưu đãi miễn thuế. Danh sách những nước bị cảnh báo có thể tăng lên nhanh chóng trong vài tháng tới khi Mỹ xem xét lại chính sách thương mại với các nước khác ở châu Á, trọng tâm hiện giờ của tham vọng “thương mại công bằng” của Tổng thống Trump.
Ngành sản xuất thịt lợn Thái Lan đang bị Mỹ đe dọa. Ảnh: WJS.
Hồi tháng 5, chính phủ Mỹ tuyên bố xem xét lại tư cách hưởng ưu đãi của Thái Lan sau khi nhận khiếu nại từ Ủy ban Các nhà sản xuất thịt lợn Quốc gia Mỹ, cáo buộc Bangkok hầu như không cấp phép nhập khẩu cho thịt lợn có xuất xứ từ Mỹ.
Hơn 10 năm qua, Thái Lan cấm nhập khẩu thịt lợn chứa hormone Ractopamine, vốn được nhiều nông dân Mỹ sử dụng trong chăn nuôi. Đối với các lô thịt lợn không chứa Ractopamine, Bangkok thu phí kiểm dịch ở mức cao khiến giá thịt lợn Mỹ đội lên nhiều so với thịt lợn Thái Lan.
Sau cảnh báo từ Washington, các liên đoàn chăn nuôi lợn từ 6 tỉnh của Thái Lan đã gửi tâm thư tới Tổng thống Trump, đề nghị Mỹ chấm dứt gây sức ép buộc Thái Lan chấp nhận thịt lợn từ Mỹ trong bối cảnh nguồn cung thịt lợn đã vượt quá nhiều lần mức cầu của thị trường nội địa.
“Điều này (tiếp nhận thịt lợn Mỹ nhập khẩu) sẽ mang lại thảm họa không lường trước được cho nông dân Thái Lan”, bức thư có đoạn.
Anan Tridechapong, một phát ngôn viên của Hiệp hội Nuôi lợn Thái Lan, cho biết các hộ chăn nuôi nhỏ hiện đã vô cùng khó khăn vì giá thịt lợn giảm sâu trên thị trường nội địa. Nếu thịt lợn từ Mỹ được cấp phép xâm nhập thị trường, tình hình sẽ càng tồi tệ hơn.
Tới nay, quyết định về tư cách hưởng ưu đãi miễn thuế của Thái Lan vẫn còn để ngỏ. Trong năm 2017, Thái Lan xuất khẩu khoảng 4.2 tỷ USD hàng hóa theo chương trình GSP, chiếm 13% tổng giá trị xuất khấu của Thái Lan vào Mỹ.
Trong khi đó, Indonesia hồi tháng 4 bị USTR cáo buộc áp dụng hàng loạt rào cản thương mại và đầu tư, gây ra “tác động tiêu cực nghiêm trọng” đối với các doanh nghiệp Mỹ. Khoảng 2 tỷ USD trong tổng số 20 tỷ USD hàng hóa Indonesia nhập khẩu vào Mỹ thuộc chương trình GSP, trong đó có máy móc và hóa chất.
Tới cuối tháng 7, một nhóm quan chức cấp cao của chính phủ Indonesia gồm cả Bộ trưởng Thương mại Enggartiasto Lukita đã phải đích thân tới Washington để bào chữa cho Jakarta với hy vọng quốc gia Đông Nam Á tiếp tục được “ở lại” với chương trình ưu đãi. Mặc dù vậy, Bộ trưởng Lukita từ chối bình luận về chuyến đi này. Quyết định về trường hợp của Indonesia hiện vẫn chưa được Washington đưa ra.
Tư cách của Ấn Độ trong chương trình GSP hiện cũng bị xem xét do các vấn đề về tiếp cận thị trường. Các doanh nghiệp bơ sữa và thiết bị y tế Mỹ cho biết họ gặp nhiều rào cản thương mại khi tiếp cận thị trường Ấn Độ. Khoảng 5,6 tỷ USD hàng hóa của Ấn Độ nhập khẩu vào Mỹ nằm trong danh sách hưởng ưu đãi.
Duy Anh (Theo Wall Street Journal)
Theo Tri Thức Trực Tuyến