Tổng thiệt hại do dịch bệnh gây ra ước tính hơn 1.500 tỷ đồng, chưa kể ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn thực phẩm và sản lượng, tăng trưởng xuất khẩu.
Báo cáo tại hội nghị trực tuyến phòng, chống dịch bệnh động vật các tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022, đại diện Cục Thú y cho biết: Trong 8 tháng đầu năm, các loại dịch bệnh động vật trên cạn cơ bản được kiểm soát tốt.
Dịch cúm gia cầm chủ yếu xảy ra tại các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, các địa phương đã phát hiện, xử lý kịp thời không để lây lan diện rộng. Ngoài chủng cúm cũ, cũng đã xuất hiện chủng mới như cúm A/H5N6, A/H5N8 gây ảnh hưởng đến việc xử lý, tiêu hủy các ổ dịch, do vậy số lượng gia cầm tiêu hủy trên 400.000 con.
Từ đầu năm đến nay không có báo cáo ổ dịch tai xanh mới phát sinh. Hiện nay, cả nước chỉ còn 1 ổ dịch Lở mồm Longn móng chưa qua 21 ngày.
Riêng bệnh Dịch tả lợn châu Phi có diễn biến phức tạp khi số lợn bị mắc bệnh, phải tiêu hủy là hơn 93 nghìn con, cao gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2020 do công tác an toàn sinh học đã được thực hiên tốt, tuy nhiên còn rất nhiều nông hộ chăn nuôi nhỏ lẻ.
Tương tự, bệnh Viêm da nổi cục ở trâu bò cũng lây lan nhanh với gần 188 nghìn con gia súc mắc bệnh. Trên thủy sản, từ đầu năm đến nay, tổng diện tích nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại khoảng 16.200 ha, giảm gần 60% so với cùng kỳ năm 2020.
Bệnh viêm da nổi cục đã xảy ra tại 3.936 xã của 51 tỉnh, thành phố; số gia súc mắc bệnh là 187.970 con, số gia súc tiêu hủy là 24,890 con. Đặc biệt, hiện nay, cả nước có 969 ổ dịch Viêm da nổi cục tại 183 huyện của 32 tỉnh, thành phố chưa qua 21 ngày....
Trên thủy sản, việc chưa làm tốt an toàn sinh học tại các hộ nuôi nhỏ lẻ, đồng thời thu hoạch chậm, tiêu thụ khó khăn cũng là một trong những nguyên nhân gây ra dịch bệnh.
Dịch bệnh được kiểm soát đã tạo thuận lợi cho chăn nuôi phát triển, đảm bảo được nguồn cung thực phẩm cho người dân. Tổng đàn gia cầm hiện nay là hơn 515 triệu con, đàn lợn 26,67 triệu con, đàn bò tăng 1,8%; tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng ước đạt trên 4,5 triệu tấn, sản lượng trứng gia cầm đạt 11,4 tỷ quả, tăng 5%.
Đến ngày 15/9, cả nước có 2.301 cơ sở, vùng chăn nuôi tại 54 tỉnh, thành phố được chứng nhận an toàn dịch bệnh, bao gồm: 982 cơ sở, vùng chăn nuôi gia cầm; 1.146 cơ sở, vùng chăn nuôi lợn và 173 cơ sở, vùng chăn nuôi gia súc khác.
Cục Thú y nhận định, từ nay đến cuối năm 2021, đầu năm 2022, nguy cơ xảy ra các loại dịch bệnh là rất cao với nhiều lí do như tổng đàn gia súc, gia cầm hiện nay rất lớn (hơn 515 triệu con gia cầm, gần 27 triệu con lợn, 10 triệu con trâu bò và diện tích nuôi thủy sản gia tăng); chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản nhỏ lẻ chiếm tỷ trọng lớn.
Các loại mầm bệnh còn lưu hành với tỷ lệ cao, ở phạm vi rộng, trong đó có các loại mầm bệnh tồn tại lâu ngoài môi trường như Dịch tả lợn châu Phi; lây lan nhanh, rộng do các véc tơ truyền bệnh như Viêm da nổi cục.
Công tác phòng, chống dịch bệnh động vật thời gian qua bị ảnh hưởng rất lớn do dịch bệnh Covid-19, nhất là việc tổ chức tiêm các loại vacxin phòng bệnh bị hạn chế, thậm chí nhiều nơi không tiêm được.
Nhu cầu vận chuyển, giết mổ, tiêu thu động vật, sản phẩm động vật các tháng cuối năm tăng mạnh, trong khi giết mổ nhỏ lẻ chiếm đa số.
Bên cạnh đó, thời tiết biến động bất lợi (mưa, rét ở các tỉnh phía Bắc, miền Trung), tạo điều kiện thuận lợi cho các loại mầm bệnh phát triển, lây lan.
Tại Hội nghị, các địa phương đã báo cáo tình hình dịch bệnh trong chăn nuôi trên địa bàn, làm rõ một số khó khăn trong công tác phòng, chống dịch bệnh động vật và đề xuất các giải pháp hạn chế tối đa dịch bệnh trên gia súc, gia cầm, thủy sản.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, thiệt hại do dịch bệnh gây ra khá lớn, đã có khoảng 94.000 con lợn bị tiêu hủy do dịch tả châu Phi trong tám tháng năm 2021. Nếu tổng kết cả năm có lẽ con số tiêu hủy lên tới hơn 100.000 con lợn và 30.000 con trâu bò bị tiêu hủy. Từ đầu năm đến nay, cũng có đến hơn 400.000 con gà phải tiêu hủy. Về thủy sản, có hàng nghìn ha tôm nhiễm bệnh; bệnh dại làm chết 40 người và khoảng 500.000 người bị chó nghi mắc dại cắn buộc phải đi điều trị dự phòng, gây tổn thất về kinh tế khoảng 600 tỷ đồng.Tổng thiệt hại do dịch bệnh gây ra ước tính hơn 1.500 tỷ đồng, chưa kể ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn thực phẩm và sản lượng, tăng trưởng xuất khẩu.
Làn sóng thứ tư về COVID-19 ảnh hưởng rất nghiêm trọng khiến chi phí sản xuất tăng cao, trong khi sản phẩm đầu ra lại xuống thấp.
Vì vậy, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đề nghị, những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022, Bộ NN&PTNT đề nghị Cục Thú y và các địa phương quan tâm tổ chức triển khai đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh động vật. Bám sát, kịp thời cảnh báo và xử lý các ổ dịch mới phát sinh, không để lây lan diện rộng; tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nhập vắc xin; rà soát tiêm phòng trên một số loại dịch bệnh; giám sát các bệnh trên tôm, cá tra; quan trắc, cảnh báo môi trường và giám sát dịch bệnh tại vùng nguồn nước cấp, trong ao nuôi trước khi thả nuôi; tuyên truyền về công tác phòng, chống dịch bệnh động vật; đảm bảo yêu cầu các điều kiện để sản xuất mới...
Box: Ông Nguyễn Văn Long, Cục Phó Cục Thú y thông tin, công tác nghiên cứu vắc xin Dịch tả lợn châu Phi hiện nay đã tiến tới bước cuối cùng. Bộ NN&PTNT đã thành lập Hội đồng khoa học, thực hiện khảo nghiệm trong tháng 11 theo dự kiến. Kết quả khả quan mang đến hi vọng vắc xin Dịch tả lợn châu Phi sẽ được phép lưu hành theo quy định trong năm 2021.
Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo 3 đơn vị doanh nghiệp phối hợp với các cơ quan chuyên môn nghiên cứu, kiểm nghiệm vắc xin Viêm da nổi cục theo quy định. Nhiều chuyên gia đã hi vọng cuối năm 2021, đầu năm 2022 sẽ có vắc xin Viêm da nổi cục tại Việt Nam.
TÂM AN