[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Do giá trị dinh dưỡng tuyệt vời đối với loài người, chỉ sau sữa mẹ nên Trứng gia cầm là một trong số ít thực phẩm được cả thế giới muôn đời tôn vinh. Năm 1996, tại Hội nghị Truyền thông của Ủy ban tế Quốc tế về trứng gia cầm (International Eggs Commission – IEC) họp tại Vienna, thủ đô nước Áo đã quyết định chọn ngày thứ 6 tuần thứ 2 của tháng 10 hàng năm là Ngày trứng gia cầm thế giới – World Egg Day.
World Egg Day đã được tổ chức lần đầu tiên vào ngày thứ Sáu, 11 tháng 10 năm 1996. Và năm nay, 2020, ngày 09-10 chính là Ngày Trứng gia cầm thế giới.
Các hoạt động của Lễ kỷ niệm rất phong phú và thiết thực. Thông thường cứ đến tuần thứ 2 của tháng 10 hàng năm là trên 150 nước trên thế giới đồng loạt tổ chức Lễ hội kỷ niệm để tôn vinh trứng gia cầm với các họat động như: công bố các thông tin mới nhất liên quan tới tình hình sản xuất, thị trường, tiêu thụ trứng gia cầm; các kết quả nghiên cứu mới nhất liên quan tới trứng ở cả góc độ khoa học, sản xuất, chế biến và giá trị dinh dưỡng của trứng; giới thiệu các món ăn truyền thống và các món ăn mới được chế biến từ trứng ở từng nước; nhắc lại những khuyến cáo và những cảnh báo cần thiết nếu lạm dụng ăn quá nhiều trứng hàng ngày hoặc chế biến không đúng cách.
Trong thời gian này, từng nước còn tổ chức nhưng buổi gặp mặt giao lưu giữa các nhà sản xuất, các nhà tiêu thụ, kinh doanh và các cơ quan chức năng để tổ chức các hội thảo liên quan tới trứng. Ngoài các hoạt động lễ hội, hội nghị, hội thảo, các họat động vui chơi, các họat động từ thiện cũng được các nhà tổ chức rất quan tâm như: chương trình “Quyên góp trứng để giúp đỡ trẻ em và người cao tuổi ở các nước đang bị suy dinh dưỡng”, chương trình “Trứng với học đường”, “Trứng với bệnh viện”, “Trứng với nhà dưỡng lão” …
Lợi ích của việc ăn trứng với sức khỏe
Nếu bạn đang tìm kiếm một thực phẩm để bổ sung protein, vitamin và chất béo lành mạnh vào chế độ ăn uống của mình thì trứng là một lựa chọn tuyệt vời bạn nên có.
1. Trứng cung cấp nguồn Calo lớn
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), có khoảng 72 nguồn calo được cung cấp trong một quả trứng. Lượng calo trong mỗi quả trứng phụ thuộc vào kích cỡ của nó. Một quả trứng có thể chứa lượng calo từ 54 calo lên đến 90 calo. Do đặc tính chứa nhiều calo, nên khi ăn trứng, chúng ta thường có cảm giác no lâu hơn và vì thế, nó được xem là thực phẩm giúp kiểm soát cân nặng.
2. Trứng chứa nhiều chất đạm và chất bổ dưỡng khác
Protein rất cần thiết cho sự tăng trưởng và sức khỏe của cơ thể. Nó cũng cần thiết để tạo ra hormone, enzyme và kháng thể.
Trứng gà là loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao. Trong trứng có đủ protein, lipid, glucid, vitamin và chất khoáng, các loại men và hormon. Thành phần dinh dưỡng trong trứng khá cân đối. Protein trong lòng đỏ là loại phospho protein, có thành phần acid amin tốt nhất và toàn diện nhất. Protein lòng trứng chủ yếu là loại đơn giản và tồn tại dưới dạng hòa tan. Protein của trứng là nguồn cung cấp tốt các acid amin hay thiếu trong các thực phẩm khác như: tryptophan, methionin, cystein, arginin. Ngoài ra, trứng gà có nguồn lecithin quý.
Trứng là nguồn thực phẩm có chứa choline khá phong phú. Choline là chất dinh dưỡng quan trọng mà hầu hết mọi người đều không nhận đủ từ khẩu phần ăn hàng ngày. Choline được sử dụng để xây dựng màng tế bào và có vai trò tạo ra các phân tử truyền tín hiệu trong não cùng với những chức năng khác.
Trứng có chứa Lutein và Zeaxanthin – Chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe của mắt
Lòng đỏ trứng cũng chứa axit béo omega-3 lành mạnh. Axit béo omega-3 giúp giảm viêm trong cơ thể và có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim, ung thư và viêm khớp. Omega-3 có tác dụng đến não và đã được chứng minh là rất quan trọng đối với nhận thức và trí nhớ. Acid béo omega-3 được biết là làm giảm nồng độ triglyceride trong máu – yếu tố nguy cơ nổi tiếng đối với bệnh tim. Các nghiên cứu cho thấy tiêu thụ trứng giàu omega-3 là một cách rất hiệu quả để giảm triglyceride máu.
Trứng là một nguồn protein tuyệt vời cùng với tất cả các acid amin thiết yếu theo tỷ lệ phù hợp. Vì vậy, trứng đáp ứng đủ các yêu cầu về các chất dinh dưỡng cho khẩu phần ăn hợp lý.
Một quả trứng có tất cả 9 axit amin thiết yếu và quan trọng mà cơ thể không thể tự sản xuất được.
3. Cholesterol
Bạn có thể đã nghe nói rằng lòng đỏ trứng có rất nhiều cholesterol. Một quả trứng lớn trung bình chứa 186 miligam (mg) cholesterol. Trước đây có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng trứng không tốt cho sức khỏe vì hàm lượng cholesterol. Nhưng không phải tất cả cholesterol đều là xấu.Từ năm 2000, các nhà khoa học của Mỹ đã minh oan cho trứng.
Cholesterol có vai trò hỗ trợ một số chức năng quan trọng trong cơ thể. Hầu hết mọi người có thể ăn một hoặc hai quả trứng mỗi ngày mà không gặp vấn đề gì với mức cholesterol. Nếu cholesterol của bạn cao hoặc bạn bị tiểu đường, bạn vẫn có thể ăn trứng với số lượng vừa phải (bốn đến sáu lần mỗi tuần) mà không có vấn đề gì. Tuy nhiên, hãy chắc chắn rằng bạn không thường xuyên ăn các thực phẩm khác có nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa hoặc cholesterol.
4. Trứng chứa nhiều Vitamin và các khoáng chất
Vitamin
Trứng là một nguồn vitamin B tuyệt vời, đặc biệt là vitamin B-2 (riboflavin) và B-12 (cobalamin). Vitamin B-12 được cơ thể sử dụng để tạo DNA, vật liệu di truyền trong tất cả các tế bào của chúng ta. Nó cũng giữ cho cơ thể chúng ta thần kinh và các tế bào máu khỏe mạnh, bảo vệ chống lại bệnh tim và ngăn ngừa một loại thiếu máu gọi là thiếu máu megaloblastic. Chỉ có thực phẩm động vật chứa vitamin B-12 một cách tự nhiên.
Trứng cũng chứa một lượng vitamin A, D và E khá tốt, cũng như folate, biotin và choline. Hầu hết các vitamin trong một quả trứng được tìm thấy trong lòng đỏ. Choline là một vitamin quan trọng cho hoạt động bình thường của tất cả các tế bào trong cơ thể. Nó đảm bảo các chức năng của màng tế bào, đặc biệt là trong não. Nó cần thiết và cần được cung cấp với số lượng cao hơn trong khi mang thai và cho con bú. Một quả trứng lớn có khoảng 147 mg choline.
Khoáng chất
Trứng cung cấp một nguồn selen, canxi, iốt và phốt pho. Chất chống oxy hóa selen giúp bảo vệ cơ thể chống lại các tổn thương gốc tự do có liên quan đến lão hóa, bệnh tim và thậm chí một số loại ung thư.
5. Trứng tốt cho tim
Nhìn chung, những người ăn trứng nhiều hơn thì khả năng mắc bệnh tim giảm
Nhìn chung, những người ăn trứng nhiều hơn thì khả năng mắc bệnh tim giảm. Ngay cả những người mắc bệnh tiểu đường hoặc tiểu đường loại 2 cũng có trái tim khỏe mạnh sau chế độ ăn nhiều trứng. Trong một nghiên cứu gần đây của Trung Quốc, những người ăn khoảng một quả trứng mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn 20% so với những người không ăn trứng. Ăn trứng, đặc biệt là những loại thực phẩm được làm giàu với một số axit béo nhất định (như omega-3), dường như làm giảm mức độ Triglyceride.
Các chất chống oxy hóa lutein và zeaxanthin giúp tránh các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác. Các loại rau lá xanh như rau bina và cải xoăn cũng có chúng. Nhưng trứng là một nguồn tốt hơn.
6. Ăn trứng thế nào để đạt lợi ích tối đa?
Tùy vào từng độ tuổi khác nhau mà lượng trứng đưa vào cơ thể cũng khác nhau.
- Người trưởng thành nên ăn 3 – 4 quả/1 tuần.
- Trẻ em 6 – 7 tháng tuổi chỉ nên ăn 0,5 quả/1 bữa, 2 – 3 quả/ 1 tuần.
- Trẻ từ 8 – 12 tháng tuổi nên ăn 1 quả/1 bữa, 1 tuần tối đa 3 quả.
- Trẻ 1 – 2 tuổi nên ăn cả lòng đỏ và lòng trắng tối đa 4 quả/1 tuần.
Trẻ trên 2 tuổi có thể ăn tối đa 6 trứng/1 tuần, tuy nhiên chỉ nên cho bé ăn dưới 5 quả sẽ tốt hơn.
7. Những lưu ý khi sử dụng trứng
Khi bạn đưa ra nghi vấn ăn trứng nhiều có tốt không cho thấy bạn rất quan tâm đến việc cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể. Để giúp bạn có thể khai thác hết các dưỡng chất trong trứng, dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng trứng mà không làm mất chất:
- Nếu trước đó bạn đã ăn trứng thì không nên uống trà vì protein của trứng kết hợp với axit tannic của trà sẽ gây khó tiêu.
- Khi ăn trứng với đậu nành sẽ ngăn cản quá trình hấp thu các chất.
- Không ăn trứng sống hoặc lòng đào vì có thể gây ngộ độc, nôn ói. Hơn nữa nguy cơ nhiễm khuẩn cao. Tuy nhiên cũng không nên luộc trứng quá chín vì sẽ làm mất dưỡng chất.
- Không ăn trứng đã để qua đêm.
- Không ăn trứng cùng thịt thỏ, quả hồng, óc heo.
- Chiên trứng cùng với tỏi cũng là một phương pháp chế biến sai lầm.
- Không sử dụng thuốc kháng viêm sau khi ăn trứng vì có thể ảnh hưởng dạ dày.
TS Đoàn Xuân Trúc – Phó Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam
(Bài viết tham khảo nguồn: healthline.com, webmd.com