Tỷ lệ tiêm phòng đạt rất thấp, vì vậy, nguy cơ các loại dịch bệnh tiếp tục lây lan nhanh, ở phạm vi rộng là rất cao, gây tổn thất lớn về kinh tế, phát triển chăn nuôi và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người và môi trường. Cần thiết phải triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh, đặc biệt cần rà soát, tổ chức tiêm phòng mới, tiêm phòng nhắc lại, tiêm phòng bổ sung vắc xin.
Đó là thông tin có trong công văn số 2137/BNN-TY, do Bộ NN&PTNT ban hành ngày 6/4/2023.
Theo báo cáo của các cơ quan quản lý chuyên ngành thú y, trong 03 tháng đầu năm 2023 cả nước có: 05 ổ dịch Cúm gia cầm (CGC) tại 4 tỉnh, số gia cầm mắc bệnh, chết và tiêu hủy gần 7.000 con; 15 ổ dịch Lở mồm long móng (LMLM) tại 6 tỉnh, thành phố, số gia súc mắc bệnh trên 600 con; 31 ổ dịch Viêm da nổi cục (VDNC) tại 5 tỉnh, số trâu, bò mắc bệnh trên 200 con; 81 ổ dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP) tại 26 tỉnh, thành phố, trên 3.400 con lợn mắc bệnh, chết và bị tiêu hủy; dịch bệnh Tai xanh sau nhiều năm đã được khống chế tốt, gần đây vi rút Tai xanh đã xuất hiện tại nhiều tỉnh, thành phố (Hà Nội, Lào Cai, Phú Thọ, Thái Nguyên, Cao Bằng, Thanh Hóa,…); chó nghi mắc bệnh Dại đã được báo cáo tại 21 tỉnh, thành phố; đặc biệt có 18 người chết vì bệnh Dại tại 13 tỉnh, thành phố.
Nguy cơ các loại dịch bệnh tiếp tục lây lan nhanh, ở phạm vi rộng là rất cao, gây tổn thất lớn về kinh tế, phát triển chăn nuôi và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người và môi trường.
Kết quả kiểm tra thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, những nguyên nhân chính dẫn đến dịch bệnh có chiều hướng gia tăng mạnh thời gian qua là do:
(i) Tỷ lệ tiêm phòng đạt rất thấp, nhiều nơi chỉ đạt dưới 30%, đặc biệt nhiều gia súc, gia cầm và chó nuôi không được tiêm vắc xin phòng bệnh hoặc đã được tiêm vắc xin nhưng đã hết hoặc sắp hết thời gian miễn dịch;
(ii) Nhiều địa phương chưa phê duyệt, chưa bố trí kinh phí phòng, chống dịch bệnh, chưa có kinh phí mua vắc xin, tổ chức tiêm phòng;
(iii) Nhiều địa phương gặp khó khăn trong việc phê duyệt đấu thầu mua vắc xin, mua vắc xin phân tán (các huyện có kế hoạch mua, tiêm vắc xin tại các thời điểm khác nhau, không bảo đảm yêu cầu chủ động phòng dịch). Trong khi đó, kết quả giám sát chủ động cho thấy nhiều loại mầm bệnh nêu trên đang còn lưu hành rộng rãi, tỷ lệ lưu hành cao
Nhằm khắc phục ngay những tồn tại nêu trên, giảm thiểu và không để các loại dịch bệnh nguy hiểm xảy ra ở diện rộng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (PTNT) đề nghị đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các Sở, ngành, chính quyền các cấp của địa phương tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh, đặc biệt cần rà soát, tổ chức tiêm phòng mới, tiêm phòng nhắc lại, tiêm phòng bổ sung vắc xin(CGC, Dại, LMLM, VDNC, DTLCP, Tai xanh,… ) cho đàn vật nuôi theo đúng quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thú y, các Chương trình và Kế hoạch quốc gia đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, chỉ đạo; trong đó chú trọng những nội dung sau:
1. Khẩn trương phê duyệt, bố trí các nguồn lực, kinh phí để triển khai kịp thời, có hiệu quả: (i) Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh CGC, giai đoạn 2019 – 2025; (ii) Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh DTLCP, giai đoạn 2020 – 2025; (iii) Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh LMLM, giai đoạn 2021 – 2025; (iv) Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh VDNC, giai đoạn 2021 – 2025; (v) Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh Dại, giai đoạn 2022 – 2030.
2.Tổ chức thống kê chính xác tổng đàn vật nuôi, số lượng vật nuôi thuộc diện tiêm phòng đối với từng bệnh của địa phương.
3. Tổ chức tốt công tác thông tin, tuyên truyền đối với chủ vật nuôi và cộng đồng về lợi ích của việc tiêm vắc xin phòng bệnh cho đàn vật nuôi.
4. Căn cứ tình hình lưu hành các loại mầm bệnh, nguy cơ dịch bệnh, khuyến cáo sử dụng vắc xin, các địa phương khẩn trương tổ chức triển khai tiêm phòng đại trà đợt 1/2023 (trong tháng 4 – 5/2023), rà soát tiêm phòng nhắc lại, tiêm phòng bổ sung, bảo đảm tối thiểu 80% đàn vật nuôi được tiêm đủ, đúng loại vắc xin. Riêng đối với tiêm vắc xin phòng bệnh DTLCP: Thực hiện theo đúng chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và PTNT, hướng dẫn kỹ thuật của Cục Thú y.
5. Báo cáo kịp thời, đầy đủ, chính xác tình hình dịch bệnh, kết quả tiêm phòng và thực hiện nghiêm công tác báo cáo tình hình dịch bệnh động vật qua Hệ thống thông tin dịch bệnh động vật trực tuyến (VAHIS) theo đúng quy định hiện hành.
6. Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT, Ủy ban nhân dân các cấp thành lập các đoàn công tác tổ chức kiểm tra, đôn đốc công tác phòng, chống dịch bệnh động vật, đặc biệt kiểm tra, chấn chỉnh công tác tiêm phòng của địa phương. Bộ Nông nghiệp và PTNT đề nghị đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo thực hiện các nội dung nêu trên; thường xuyên thông báo về Bộ Nông nghiệp và PTNT để phối hợp xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh./
Tâm An